Czy starszym osobom częściej zdarzają się zaparcia?

Gdy przybywa nam lat, nasze ciała przechodzą przez wiele różnych etapów i czasami możemy doświadczać różnych dolegliwości brzucha.

Zaparcia są często zgłaszanymi objawami jelitowymi u osób starszych i mogą mieć znaczny wpływ na jakość życia [1]. Zrozumienie tego, co dzieje się z Twoim ciałem jest pierwszym krokiem do poprawy samopoczucia .

Przejdź do sekcji

ikona zegara 10 minut czytania

Co się zmienia w Twoim organizmie, kiedy przybywa Ci lat?

Co się dzieje z Twoim ciałem, kiedy przybywa Ci lat?

Kilka sposobów, aby sprawy ruszyły w dobrym kierunku

Co się zmienia w Twoim organizmie, kiedy przybywa Ci lat?

Kiedy się starzejesz, organizm wysyła Ci nowe sygnały. Zaparcia nasilają się wraz z wiekiem, szczególnie po 65. roku życia [2].

Przyczyna zaparć u pacjentów w podeszłym wieku jest często wieloczynnikowa i może obejmować brak aktywności, niewłaściwą dietę, depresję i dezorientację, niektóre leki oraz zaburzenia wpływające na układ nerwowy jelit, odpowiedzialny za stymulację ich mięśni.

A to właśnie mięśnie jelit odpowiedzialne są za ruchy powodujące przesuwanie pokarmu przez układ pokarmowy [1], [3], [4].

Twoje ciało się zmienia

Wraz z wiekiem proces trawienia trochę zwalnia, ponieważ jelita potrzebują nieco więcej czasu na przemieszczenie pokarmu przez układ pokarmowy, a to może wywoływać zaparcia [1].

Przyjmowanie leków

Długotrwałe przyjmowanie leków jest powszechne wśród seniorów, a niektóre z nich mogą prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zaparcia.

Nowe nawyki

Kiedy się starzejemy, coraz mniej się ruszamy i ćwiczymy, nasze nawyki żywieniowe też mogą się zmodyfikować, zmuszając nasze ciała do przechodzenia przez kolejne zmiany. W dłuższej perspektywie może to mieć wpływ na pracę naszego układu pokarmowego [2].

Co się dzieje z Twoim ciałem, kiedy przybywa Ci lat?

Kiedy przybywa Ci lat, zaparcia mogą być sygnałem zmian zachodzących w Twoim ciele. Takie sygnały mogą mieć różne przyczyny.

Zmieniające się ciało

Twój układ pokarmowy to szereg mięśni, które muszą się kurczyć, aby przesuwać pokarm wzdłuż żołądka i jelit. Skurcze tych mięśni zależą od skoordynowanej pracy nerwów jelit. Proces ten spowalnia wraz ze starzeniem się układu pokarmowego, co skutkuje wolniejszym tempem, a także gorszą koordynacją ruchów jelit i może prowadzić do pojawienia się objawów zaparcia. Zmniejszona zdolność nerwów do stymulowania prawidłowych i skoordynowanych skurczów mięśni jelita powoduje wydłużenie drogi stolca, co z kolei skutkuje większym wchłanianiem wody z jelit. To sprawia, że stolec jest twardszy i bardziej suchy, a wydalanie jest trudniejsze, bolesne i nieregularne [2], [4].

Długotrwałe przyjmowanie leków

Długotrwałe przyjmowanie leków jest powszechne u osób starszych. Istnieje kilka rodzajów leków, o których wiadomo, że spowalniają proces trawienia i dlatego mogą wywoływać objawy zaparcia. Należą do nich niektóre leki stosowane w leczeniu depresji, leki zobojętniające zawierające glin lub wapń, suplementy żelaza, niektóre leki na alergię (leki przeciwhistaminowe), niektóre leki przeciwbólowe (NLPZ, opioidy), niektóre leki obniżające ciśnienie krwi, w tym leki moczopędne oraz niektóre leki stosowane w leczeniu choroby Parkinsona [5]. Jeśli przyjmujesz jakikolwiek nowy lek i zaczniesz mieć problemy z wizytami w łazience lub zaobserwujesz związane z tym dolegliwości, skonsultuj się z lekarzem.

Nawyki żywieniowe

Kiedy się starzejesz, Twój układ pokarmowy mocniej reaguje na niezdrowe nawyki żywieniowe. Nagłe zmiany w naszych zwyczajach żywieniowych mogą czasami wywoływać zaparcia, ale z wiekiem zdarza się to częściej. Odżywianie ma bezpośredni wpływ na Twoje trawienie i osiągnięcie pewnej żywieniowej rutyny. Jeśli jesz dużo tłustych mięs, żywności wysoko przetworzonej, nabiału i jaj lub obfitych deserów i słodyczy, a jednocześnie nie jesz wystarczająco dużo produktów z dużą ilością błonnika, takich jak warzywa, owoce, pełne ziarna, może to powodować zaparcia [6].

Ćwiczenia fizyczne

Twoje ciało powinno pozostać aktywne, aby zachować energię potrzebną do utrzymania prawidłowej pracy układu pokarmowego. Z wiekiem mamy tendencję do obniżania aktywności fizycznej, a nasze ciała coraz bardziej rozluźniają się, to sprawia, że stymulacja mięśni jest nieco trudniejsza, także dla naszego układu pokarmowego. Umiarkowana aktywność fizyczna może pomóc osobom z zaparciami, natomiast długotrwała bezczynność fizyczna u osób normalnie aktywnych fizycznie, zwłaszcza w wieku podeszłym, może zmniejszyć perystaltykę jelita grubego. Szczególnie długie okresy spędzone w łóżku z powodu choroby lub rekonwalescencji po operacji mogą powodować zaparcia [2].

Kilka sposobów, żeby sprawy ruszyły w dobrym kierunku

Istnieje szereg prostych środków, które warto rozważyć i wypróbować na każdym etapie życia, aby zapobiegać zaparciom lub się ich pozbyć.

1. Dostosuj swoje nawyki żywieniowe

Jeśli obserwujesz u siebie objawy zaparcia, spróbuj włączać do swojej diety więcej błonnika (chleb pełnoziarnisty, brązowy ryż, orzechy, pestki dyni). Świeże owoce (jabłka, winogrona, śliwki) i warzywa (bataty, szpinak, soczewica) również mogą pomóc Twojemu organizmowi w trawieniu. Wystarczy włączyć do diety sałatkę lub deser z owoców, żeby pomóc sobie rozwiązać problem [7]. Spożycie błonnika powinno być zwiększane stopniowo, należy pamiętać, że wprowadzenie większej ilości tego składnika pokarmowego może mieć skutki uboczne, na przykład wzdęcia, obrzmienie, gazy i skurcze, a to może ograniczać jego stosowanie. Ponadto, błonnik może nie sprawdzić się u wszystkich pacjentów skarżących się na zaparcia [2], [1].

2. Spróbuj zwiększyć ilość aktywności fizycznej

Brak aktywności fizycznej, szczególnie u osób starszych, może spowolnić pracę jelita grubego, zwiększając ilość czasu, który jest potrzebny organizmowi, aby wydalić stolec. Umiarkowanie zwiększona aktywność pobudza czynność jelit i może pomóc osobom z łagodnymi zaparciami [2].

3. Postaraj się zadbać o regularne wypróżnienia

Wiele osób uważa, że chodzenie do łazienki o określonej porze każdego dnia pomaga wytworzyć organizmowi pewne przyzwyczajenie. Pozycja siedząca w toalecie może wpływać na czynność jelit — pochylaj się do przodu, z prostymi plecami i podpartymi stopami [9].

4. Porozmawiaj z lekarzem o przyjmowanych lekach

Niektóre leki mogą wywołać u Ciebie zaparcie. Mowa tu o pewnych lekach stosowanych w leczeniu depresji, lekach zobojętniających zwierających glin lub wapń, suplementach żelaza, niektórych lekach na alergię (lekach antyhistaminowych), niektórych lekach przeciwbólowych, niektórych lekach obniżających ciśnienie, włączając w to diuretyki i niektórych lekach stosowanych w chorobie Parkinsona. Jeśli od jakiegoś czasu cierpisz na zaparcia, a stosujesz tego typu leki, skonsultuj się z lekarzem.

5. Skonsultuj się z lekarzem w przypadku dolegliwości

Zaparcie może mieć uciążliwe i dokuczliwe powikłania, takie jak żylaki odbytu (hemoroidy), trudności z wydaleniem stolca (zaklinowanie kału), czy nawet częściowe wysuwanie się jelita z odbytu (wypadanie odbytnicy) [8]. Skonsultuj się z lekarzem, jeśli odczuwasz dolegliwości związane z zaparciami, ponieważ im szybciej zareagujesz, tym szybciej poczujesz się lepiej i będziesz w stanie żyć pełnią życia.

6. Środki przeczyszczające jako dobre rozwiązanie na sporadyczne zaparcia

Leczenie zaparć często polega na zmianach w diecie i trybie życia. Może to łagodzić objawy i zapobiegać problemom z wypróżnieniem. Jednakże wyłącznie takie środki bywają niewystarczające. Jeśli zmiany w diecie i stylu życia nie okazały się skuteczne, aby poradzić sobie z zaparciem, stosuje się odpowiedni środek przeczyszczający. Lekarz może zalecić Ci krótkotrwałe stosowanie odpowiedniego środka przeczyszczającego [10], [7].

Rozwiązania Dulcobis & DulcoSoft®

Produkty Dulcobis & DulcoSoft pomagają Twojemu układowi trawiennemu działać, dzięki różnym dostępnym rozwiązaniom przynoszą: stopniową ulgę, nocną ulgę lub szybką ulgę.

  • Dulcobis® w tabletkach – produkt leczniczy

    • Zaparcie
    • Tabletki powlekane
    • Łatwe do połknięcia
    • Powyżej 4 roku życia

    Dulcobis® jest lekiem przeczyszczającym, który przynosi szybszą ulgę w zaparciach – działa już po 6 godzinach. Przyspiesza perystaltykę i zwiększa zawartość wody i elektrolitów w jelicie grubym, dzięki czemu ułatwia wypróżnianie. Tabletka, dzięki specjalnej otoczce, rozpuszcza się w większości dopiero w pożądanym miejscu działania.

    Dulcobis® czopki – produkt leczniczy

    • Zaparcie
    • Szybka ulga w 10-45 minut
    • Czopki
    • Powyżej 10. roku życia

    Dulcobis® czopki 10 mg zawierają substancję czynną bisakodyl. Bisakodyl jest miejscowo działającą substancją o działaniu przeczyszczającym. Działając na jelito grube pobudza naturalny proces wypróżniania. Czopki działają szybko już po 10-45 min. od aplikacji, przynosząc ulgę w zaparciach.

    DulcoSoft® w płynie – wyrób medyczny

    • Zaparcie
    • Stopniowa ulga
    • Roztwór doustny
    • Powyżej 6. miesiąca życia

    DulcoSoft® to produkt w formie płynu, który ułatwia wypróżnienia i przynosi łagodną ulgę w zaparciach. Głównym składnikiem DulcoSoftu® jest makrogol 4000, który łączy się z cząsteczkami wody, zwiększa jej zawartość w jelicie grubym, dzięki czemu zmiękcza zalegające masy kałowe w jelitach, poprawiając komfort wypróżnień.

    Dodatkowo przywraca prawidłowy cykl wypróżnień.

    DulcoSoft® Junior – wyrób medyczny

    • Zaparcie
    • Stopniowa ulga
    • Roztwór doustny
    • Powyżej 6. miesiąca życia

    DulcoSoft® Junior, produkt w formie płynu do rozpuszczenia w 150ml dowolnego napoju, ułatwia wypróżnienia i przynosi łagodną ulgę w zaparciach. 

    Głównym składnikiem DulcoSoft® Junior jest makrogol 4000, który łączy się z cząsteczkami wody, zwiększa jej zawartość w jelicie grubym, dzięki czemu zmiękcza zalegające masy kałowe w jelitach, poprawiając komfort wypróżnień.

  • DulcoSoft® w płynie – wyrób medyczny

    • Zaparcie
    • Stopniowa ulga
    • Roztwór doustny
    • Powyżej 6. miesiąca życia

    DulcoSoft® to produkt w formie płynu, który ułatwia wypróżnienia i przynosi łagodną ulgę w zaparciach. Głównym składnikiem DulcoSoftu® jest makrogol 4000, który łączy się z cząsteczkami wody, zwiększa jej zawartość w jelicie grubym, dzięki czemu zmiękcza zalegające masy kałowe w jelitach, poprawiając komfort wypróżnień.

    Dodatkowo przywraca prawidłowy cykl wypróżnień.

    DulcoSoft® Junior – wyrób medyczny

    • Zaparcie
    • Stopniowa ulga
    • Roztwór doustny
    • Powyżej 6. miesiąca życia

    DulcoSoft® Junior, produkt w formie płynu do rozpuszczenia w 150ml dowolnego napoju, ułatwia wypróżnienia i przynosi łagodną ulgę w zaparciach. 

    Głównym składnikiem DulcoSoft® Junior jest makrogol 4000, który łączy się z cząsteczkami wody, zwiększa jej zawartość w jelicie grubym, dzięki czemu zmiękcza zalegające masy kałowe w jelitach, poprawiając komfort wypróżnień.

  • Dulcobis® w tabletkach – produkt leczniczy

    • Zaparcie
    • Tabletki powlekane
    • Łatwe do połknięcia
    • Powyżej 4 roku życia

    Dulcobis® jest lekiem przeczyszczającym, który przynosi szybszą ulgę w zaparciach – działa już po 6 godzinach. Przyspiesza perystaltykę i zwiększa zawartość wody i elektrolitów w jelicie grubym, dzięki czemu ułatwia wypróżnianie. Tabletka, dzięki specjalnej otoczce, rozpuszcza się w większości dopiero w pożądanym miejscu działania.

  • Dulcobis® czopki – produkt leczniczy

    • Zaparcie
    • Szybka ulga w 10-45 minut
    • Czopki
    • Powyżej 10. roku życia

    Dulcobis® czopki 10 mg zawierają substancję czynną bisakodyl. Bisakodyl jest miejscowo działającą substancją o działaniu przeczyszczającym. Działając na jelito grube pobudza naturalny proces wypróżniania. Czopki działają szybko już po 10-45 min. od aplikacji, przynosząc ulgę w zaparciach.

Zobacz wszystkie

Bądź na bieżąco

Objawy zaparć mogą być wyjątkowo uciążliwe i długo się utrzymywać. Wiemy, jakie może to być frustrujące i stresujące, dlatego pomożemy Ci poznać przyczyny zaparć i pokażemy, jak im zapobiegać.

Dlaczego stres może wywoływać zaparcia?

Zdrowy umysł, to zdrowsze ciało. Nasz układ trawienny jest wrażliwy na stres. Bez względu na to czy walczysz ze stresem, starasz się dotrzymać terminów, czy przechodzisz przez trudny okres w życiu prywatnym, to może mieć ogromny wpływ na pracę Twojego układu trawiennego [3].

Jak uniknąć zaparć w czasie podróży?

Zaparcie może się nam przydarzyć, kiedy zmieniamy naszą codzienną rutynę. Przykładowo podróż może wprowadzić małe zamieszanie i zmienić perystaltykę jelit [2]. Przystosowywanie się do nowego rytmu, nowego jedzenia i nowego otoczenia może rozchwiać Twój rytm trawienny i wywołać zaparcie.

Zaparcia w czasie ciąży – powszechne zjawisko

W czasie ciąży hormony wpływają na pojawienie się lub nasilenie zmian w organizmie. Ciężarne kobiety często cierpią z powodu utrudnionych i rzadkich wypróżnień, twardych i suchych stolców, bólu brzucha i ogólnego dyskomfortu. Chociaż w większości przypadków nie jest to niebezpieczne, objawami zaparcia powinno się odpowiednio zająć [5], [6].

Jakie codzienne przyzwyczajenia mogą sprzyjać występowaniu zaparć?

Nasze codzienne przyzwyczajenia mają duży wpływ na funkcjonowanie całego ciała i na pracę układu trawiennego. Ich skutkiem mogą być zaparcia. Drobiazgi mogą mieć tutaj duże znaczenie. Wprowadzenie prostych zmian w codziennych przyzwyczajeniach może być dla większości ludzi pierwszym krokiem do zmniejszenia nasilenia zaparć [1], [2]. 

Zobacz wszystkie

    1. De Giorgio R, Ruggeri E, Stanghellini V, Eusebi LH, Bazzoli F, Chiarioni G. Chronic constipation in the elderly: a primer for the gastroenterologist. BMC Gastroenterol. 2015 Oct 14;15:130.

    2. Müller-Lissner SA, Kamm MA, Scarpignato C, Wald A. Myths and misconceptions about chronic constipation. Am J Gastroenterol. 2005 Jan;100(1):232-42.

    3. Schuster BG, Kosar L, Kamrul R. Constipation in older adults: stepwise approach to keep things moving. Can Fam Physician. 2015;61(2):152-158.

    4. Bharucha AE, Lacy BE. Mechanisms, Evaluation, and Management of Chronic Constipation. Gastroenterology. 2020 Apr;158(5):1232-1249.e3. doi: 10.1053/j.gastro.2019.12.034. https://doi.org/10.1053/j.gastro.2019.12.034

    5. Camilleri M, Ford AC, Mawe GM, Dinning PG, Rao SS, Chey WD, Simrén M, Lembo A, Young-Fadok TM, Chang L. Chronic constipation. Nat Rev Dis Primers. 2017 Dec 14;3:17095.

    6. Basilisco G, Coletta M. Chronic constipation: a critical review. Dig Liver Dis. 2013 Nov;45(11):886-93.

    7. John Hopkins Medicine. Health conditions and diseases – Constipation. 2021. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/constipation

    8. Mayo Clinic 2019 https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/constipation/symptoms-causes/syc-20354253

    9. World Gastroenterology Organisation. Coping with common gastrointestinal symptoms in the community: a global perspective on heartburn, constipation, bloating, and abdominal pain/discomfort May 2013. J Clin Gastroenterol. 2014 Aug;48(7):567-78.

    10. U.S. Department of Health and Human Services National Institutes of Health (NIH) – National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Constipation. 2018

    https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/constipation/definition-facts