Zaparcia, stolec i wypróżnianie: co je łączy?

4 minuty

Tematy

Wskazówki
Wypróżnianie

Tak jak wiele innych rzeczy w życiu, nasze codzienne wypróżnianie uznajemy za oczywiste. Zaparcia są jednak powszechnym problemem dla wielu osób.²⁵ Rzadko rozmawiamy z innymi o naszych doświadczeniach z trawieniem, ponieważ postrzegamy je jako bardzo intymny problem.

W wyniku tej luki komunikacyjnej nasza wiedza może być ograniczona. Możemy nawet nie być świadomi istnienia środków, które mogłyby pomóc w uregulowaniu naszych wypróżnień.

Poświęcenie czasu na zrozumienie jak działa nasz układ pokarmowy to cenna inwestycja w lepsze i zdrowsze życie. Zacznijmy od zdefiniowania, co oznacza normalne wypróżnianie.

Kiedy chodzimy do toalety za często lub zbyt rzadko?

Ile razy dziennie należy się wypróżniać? Uważa się, że jeśli korzystamy z toalety częściej niż trzy razy dziennie to prawdopodobnie występuje biegunka. Za to jeśli robimy to rzadziej niż trzy razy w tygodniu, to może świadczyć o zaparciach.^{8, 9, 11}

Wypróżnienia różnią się znacznie między poszczególnymi osobami, a także różna jest subiektywna percepcja tego, co jest "normalne". Pamiętaj, aby monitorować swoje wypróżnienia pod kątem ewentualnych nietypowych zmian. Kiedy Twoje doświadczenia w toalecie nagle się zmieniają, może to być wczesny sygnał ostrzegawczy, że potrzebna jest konsultacja z lekarzem.^{8, 9, 11}

Przejdźmy do omówienia obu dolegliwości związanych z częstotliwością wypróżniania.

Biegunka

Biegunka występuje, jeśli wypróżnienia są zbyt częste, miękkie oraz pilne lub trudne do utrzymania.¹⁰

Istnieją dwa rodzaje biegunki: ostra i przewlekła. Najczęstszymi przyczynami ostrej biegunki są infekcje wirusowe, bakteryjne i pasożytnicze. Za to przewlekła biegunka może być spowodowana różnymi zaburzeniami trawienia. W przypadku częstego występowania biegunki należy umówić się na wizytę u lekarza pierwszego kontaktu.¹³

Zaparcia

Zgodnie z definicją środowiska medycznego zaparcia to stan, w którym dzienna liczba stolców jest niska w porównaniu z „prawidłową częstotliwością”.

Osoby doświadczające zaparć opisują swoje dolegliwości jako niezadowalające wydalanie stolca, rzadsze niż by chcieli korzystanie z toalety. Stolce są zazwyczaj małej wielkości, twarde i trudne do wydalenia.⁹

Zaparcia dotykają około 15% populacji i często pacjenci są w stanie sami je rozpoznać i sobie z nimi radzić. Wśród przyczyn schorzenia znajdziemy wiele czynników, takich jak stres, nieodpowiednia dieta, brak ćwiczeń lub działanie niepożądane leków. ¹⁰

Stolec: Kiedy jest w normie?

Wypróżnienie występuje na koniec procesu trawienia, który zaczyna się od spożycia pokarmu, a kończy na wydalaniu pozostałości, powszechnie nazywanych stolcem.

Doświadczenia związane z wypróżnianiem różnią się w zależności od osoby, podobnie jak wydalony stolec. Aby określić, czy układ pokarmowy działa prawidłowo, warto dowiedzieć się na co zwracać uwagę.

Kształt i forma stolca

Bristolska skala uformowania stolca to narzędzie, które wyróżnia siedem typów stolca w zależności od jego wyglądu i czasu pasażu jelitowego.⁴

Pierwszy i drugi typ stolca ze skali wskazuje na zaparcia, trzeci i czwarty sygnalizują optymalne trawienie, a przypadki od piątego do siódmego sugerują występowanie biegunki.⁵

Twardość oraz konsystencja

Jak zbity powinien być stolec? Bristolska skala uformowania stolca proponuje poniższy podział: ¹⁹

Rodzaje 1–2: Konsystencja może wskazywać na zaparcia i bolesne lub trudne wypróżnienia.⁶

Rodzaje 3–4: Wskazują one na idealną konsystencję stolca⁶

Rodzaj 5: Sugeruje niedobór błonnika, który pomaga wchłaniać płyny i zapewnić wystarczającą twardość stolca. Jeśli wygląd stolca utrzymuje się na tym poziomie to może oznaczać problemy z jelitami.⁶

Typy 6–7: Stolec tego typu wiąże się z biegunką i może wskazywać na problemy trawienne.⁶

Co powoduje nieprawidłowości w wypróżnianiu?

Wiele czynników może prowadzić do zaburzenia normalnego cyklu wypróżnień. Mogą to być choroby, część leków i suplementów diety oraz styl życia. Poniżej rozważymy niektóre ze wspomnianych potencjalnych przyczyn.

Schorzenia medyczne

Niektóre choroby objawiają się nieprawidłowymi wypróżnieniami, w tym cukrzyca, niedoczynność tarczycy i zespół jelita drażliwego.¹⁵

Schorzenia medyczne, które mogą powodować zaparcia to:²⁶

celiakia
choroba Parkinsona
uszkodzenia rdzenia kręgowego lub mózgu
choroba uchyłkowa jelit lub zapalenie odbytnicy
zwężenia w przebiegu różnych zapaleń (choroba Leśniowskiego i Crohna, zapalenie niedokrwienne, gruźlica), przepuklina, skręt,
choroby odbytu i odbytnicy: zwężenie odbytu, rak,
guzki krwawnicze, szczelina odbytu, wypadanie odbytnicy, uchyłek odbytnicy lub guzy odbytu.

Jeśli obawiasz się, że nieprawidłowe wypróżnienia mogą być objawem innego problemu zdrowotnego, skonsultuj się z lekarzem pierwszego kontaktu.

Leki i suplementy diety

Następujące leki i suplementy diety mogą być powiązane z występowaniem zaparć:²⁶

leki zobojętniające, zawierające glin i wapń,
blokery kanału wapniowego,
leki moczopędne (diuretyki),
opioidowe leki przeciwbólowe,
niektóre leki stosowane przy depresji,
suplementy żelaza,
leki przeciwdrgawkowe (przeciwpadaczkowe).

Styl życia i odżywianie

Podejście do stylu życia i diety może również mieć wpływ na wypróżnienia. Czynniki, które mogą być powiązane z zaparciami to:²⁶

niewystraczająca ilość błonnika w diecie,
brak aktywności fizycznej,
odwodnienie,
stres związany z podróżowaniem,
ignorowanie potrzeby wypróżnienia,
nagłe zmiany w diecie,
starzenie się organizmu,
ciąża.

Wskazówki dla wygodniejszego wypróżniania

Zwiększ spożycie błonnika

Zwiększenie ilości błonnika w diecie jest jedną z pierwszych kroków, które należy wprowadzić przy zaparciach. Błonnik pomaga szybciej pozbyć się pozostałości z trawienia skracając czas pasażu jelitowego i zwiększając objętość stolca.^23,26 Należy jednak podwyższać spożycie błonnika stopniowo, aby uniknąć nieprzyjemnych reakcji organizmu.¹⁶

Pij więcej wody

Woda jest niezbędna do prawidłowego działania układu pokarmowego, ponieważ transportuje składniki odżywcze do komórek i usuwa niepotrzebne substancje.²⁴ Upewnij się, że w diecie uwzględniasz spożycie odpowiedniej ilości wody.¹⁵

Zwiększ aktywność fizyczną

Spacerowanie, bieganie i ćwiczenia oporowe skracają czas przejścia jedzenia przez jelita, co oznacza, że spożywane jedzenie jest szybciej wydalane. Za to brak aktywności wydłuża ten proces.¹⁶

Zmiana postawy podczas korzystania z łazienki

Zaparcia mogą być również powiązane z pozycją podczas wypróżniania. Idealną postawą ciała w tym czasie jest kucanie.²³

Monitorowanie wypróżnień

Częste i zadowalające wypróżnienia umożliwiają swobodne życie. Warto zwracać uwagę na wypróżnienia, aby rozpoznać zmiany w trawieniu, szczególnie rano i po posiłku, kiedy jelita zwykle są bardziej aktywne. Nie stawiaj oporu ani nie walcz z potrzebą fizjologiczną. Jeśli musisz skorzystać z łazienki - zrób to.

Środki przeczyszczające

Istnieje kilka rodzajów środków przeczyszczających, dlatego wybór odpowiedniego produktu warto omówić z lekarzem lub farmaceutą. Dulcobis^® to przykład środka przeczyszczającego, który zwiększa częstość wypróżnień i zmniejsza nieprzyjemne dolegliwości powiązane z zaparciami, takie jak wzdęcia²⁸.

Caroppo E, Mazza M, Sannella A, Marano G, Avallone C, Claro AE, Janiri D, Moccia L, Janiri L, Sani G. Will Nothing Be the Same Again?: Changes in Lifestyle during COVID-19 Pandemic and Consequences on Mental Health. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2021; 18(16):8433. https://doi.org/10.3390/ijerph18168433
Rose C, Parker A, Jefferson B, Cartmell E. The Characterization of Feces and Urine: A Review of the Literature to Inform Advanced Treatment Technology. Crit Rev Environ Sci Technol. 2015 Sep 2;45(17):1827-1879. doi: 10.1080/10643389.2014.1000761. PMID: 26246784; PMCID: PMC4500995.
Camilleri, M., Ford, A., Mawe, G. et al. Chronic constipation. Nat Rev Dis Primers 3, 17095 (2017). https://doi.org/10.1038/nrdp.2017.95
, P. et al. (2022). The Colon. In: Poitras, P., Bilodeau, M., Bouin, M., Ghia, JE. (eds) The Digestive System: From Basic Sciences to Clinical Practice. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-98381-9_4
5. Lee, C. (2022) What your poop type and color says about you, Cleveland Clinic. Cleveland Clinic. Available at: https://health.clevelandclinic.org/healthy-poop-shape-type-color/ (Dostęp: 26.08.2024).
Ahuja, N. (2020) The Scoop on Poop: What Does Your Poop Say About Your Health?, Pennmedicine.org. Penn Medicine. Available at: https://www.pennmedicine.org/updates/blogs/health-and-wellness/2019/march/poop (Dostęp: 26.08.2024).
American College of Gastroenterology (2022) Digestive health tips, American College of Gastroenterology. American College of Gastroenterology. Available at: https://gi.org/topics/digestive-health-tips/ (Dostęp: 26.08.2024).
Poitras, P., Bouin, M., Faure, C., Dapoigny, M. (2022). Constipation. In: Poitras, P., Bilodeau, M., Bouin, M., Ghia, JE. (eds) The Digestive System: From Basic Sciences to Clinical Practice. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-98381-9_15
Poitras, P. (2022). Diarrhea. In: Poitras, P., Bilodeau, M., Bouin, M., Ghia, JE. (eds) The Digestive System: From Basic Sciences to Clinical Practice. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-98381-9_13
Rao, Satish S.C. MD, PhD1; Lacy, Brian E. MD, PhD2; Emmanuel, Anton MD3; Müller-Lissner, Stefan MD4; Pohl, Daniel MD5; Quigley, Eamonn M.M. MD6; Whorwell, Peter MD, PhD7. Recognizing and Defining Occasional Constipation: Expert Consensus Recommendations. The American Journal of Gastroenterology: November 2022 - Volume 117 - Issue 11 - p 1753-1758 doi: 10.14309/ajg.0000000000001945
Yamada, M., Sekine, M., Tatsuse, T. et al. Lifestyle, psychological stress, and incidence of adolescent constipation: results from the Toyama birth cohort study. BMC Public Health 21, 47 (2021). https://doi.org/10.1186/s12889-020-10044-5
Serra J, Pohl D, Azpiroz F, Chiarioni G, Ducrotté P, Gourcerol G, Hungin APS, Layer P, Mendive JM, Pfeifer J, Rogler G, Scott SM, Simrén M, Whorwell P; Functional Constipation Guidelines Working Group. European society of neurogastroenterology and motility guidelines on functional constipation in adults. Neurogastroenterol Motil. 2020 Feb;32(2):e13762. doi: 10.1111/nmo.13762. Epub 2019 Nov 22. PMID: 31756783.
13. Poitras, P. (2022). Diarrhea. In: Poitras, P., Bilodeau, M., Bouin, M., Ghia, JE. (eds) The Digestive System: From Basic Sciences to Clinical Practice. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-98381-9_13
Vriesman MH, Koppen IJN, Camilleri M, Di Lorenzo C, Benninga MA. Management of functional constipation in children and adults. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2020 Jan;17(1):21-39. doi: 10.1038/s41575-019-0222-y. Epub 2019 Nov 5. PMID: 31690829.
Diaz S, Bittar K, Mendez MD. Constipation. [Updated 2022 Jul 25]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513291/
Serra J, Mascort-Roca J, Marzo-Castillejo M, Aros SD, Ferrándiz Santos J, Rey Diaz Rubio E, Mearin Manrique F. Clinical practice guidelines for the management of constipation in adults. Part 2: Diagnosis and treatment. Gastroenterol Hepatol. 2017 Apr;40(4):303-316. English, Spanish. doi: 10.1016/j.gastrohep.2016.02.007. Epub 2016 Apr 2. PMID: 27045854.
Šola, K.F., Vladimir-Knežević, S., Hrabač, P. et al. The effect of multistrain probiotics on functional constipation in the elderly: a randomized controlled trial. Eur J Clin Nutr 76, 1675–1681 (2022). https://doi.org/10.1038/s41430-022-01189-0
Okawa, Y., Fukudo, S. & Sanada, H. Specific foods can reduce symptoms of irritable bowel syndrome and functional constipation: a review. BioPsychoSocial Med 13, 10 (2019). https://doi.org/10.1186/s13030-019-0152-5
Blake, M.R., Raker, J.M. and Whelan, K. (2016), Validity and reliability of the Bristol Stool Form Scale in healthy adults and patients with diarrhoea-predominant irritable bowel syndrome. Aliment Pharmacol Ther, 44: 693-703. https://doi.org/10.1111/apt.13746
Khanna, S. (2020) “Chapter 4,” in Mayo Clinic on Digestive Health: How to prevent and treat common stomach and gut problems. Mayo Clinic Press.
Firth, John, Christopher Conlon, and Timothy Cox (eds), Oxford Textbook of Medicine, 6 edn (Oxford, 2020; online edn, Oxford Academic, 1 Jan. 2020), https://doi.org/10.1093/med/9780198746690.001.0001, (Dostęp: 26.08.2024).
Jéquier E, Constant F. Water as an essential nutrient: the physiological basis of hydration. Eur J Clin Nutr. 2010 Feb;64(2):115-23. doi: 10.1038/ejcn.2009.111. Epub 2009 Sep 2. PMID: 19724292.
Sura, S.P., Christie, J. (2014). Chronic Constipation. In: Rose, MD, MSEd, S. (eds) Constipation. Springer, New York, NY. https://doi.org/10.1007/978-1-4939-0332-0_3
Bae SH. Diets for constipation. Pediatr Gastroenterol Hepatol Nutr. 2014 Dec;17(4):203-8. doi: 10.5223/pghn.2014.17.4.203. Epub 2014 Dec 31. PMID: 25587519; PMCID: PMC4291444.
Monda, V. et al. (2017). Exercise Modifies the Gut Microbiota with Positive Health Effects. doi: 10.1155/2017/3831972 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5357536/
Duboc H, Coffin B, Siproudhis L. Disruption of Circadian Rhythms and Gut Motility: An Overview of Underlying Mechanisms and Associated Pathologies. J Clin Gastroenterol. 2020 May/Jun;54(5):405-414. doi: 10.1097/MCG.0000000000001333. PMID: 32134798; PMCID: PMC7147411. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7147411/
Symptoms & Causes of Constipation. https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/constipation/symptoms-causes
Kamm, M. A. et. al. Oral bisacodyl is effective and well-tolerated in patients with chronic constipation. Clin.Gastroenterol.Hepatol. 2011; 9(7):577-583.

Produkty Dulcobis & Dulcosoft^®

Dulcobis^® Tabletki

Ulga w zaparciach już po 6 godzinach¹.

Dowiedz się więcej

Dulcobis^® Czopki

Zdecydowana ulga w zaparciach, nawet po 10 minutach².

Dowiedz się więcej

DulcoSoft^® w płynie

Łagodne wsparcie na przewlekłe zaparcie³

Dowiedz się więcej

Zobacz wszystkie produkty

Bądź na bieżąco

Wskazówki

Jak działa układ pokarmowy?

Dla wielu z nas jedzenie jest niewątpliwie jedną z największych przyjemności w życiu. Co ważniejsze, jedzenie jest również naszym głównym źródłem wartości odżywczych. Dzięki trawieniu spożyte posiłki wspierają nasz organizm długo po spróbowaniu, przeżuciu i połknięciu.

Wskazówki

Biegunka

Zaparcia i biegunka: co je łączy?

Każdy z nas czasem zmaga się z zaparciami lub biegunką. Chociaż wypróżnienia są zwykle uznawane za prywatną kwestię, odgrywają one integralną rolę w dbaniu o zdrowe i swobodne życie.

Gazy i wzdęcia

Wskazówki

Wzdęcia i zaparcia: co je łączy?

Uczucie pełności lub ciśnienia w brzuchu nazywane jest wzdęciem. Jest to powszechny objaw wielu dolegliwości trawiennych, w tym zaparcia. W rzeczywistości zaparcie i wzdęcia idą ze sobą w parze.

Wskazówki

Czym są zaparcia?

Sporadyczne zaparcia mogą przydarzyć się każdemu. Dowiedz się jakie są przyczyny i objawy zaparć oraz jak sobie z nimi radzić.

Leczenie

Jakie są różne rodzaje środków przeczyszczających?

Czym dokładnie są zaparcia i jak można je leczyć? Dowiedz się, jakie są możliwe przyczyny i co możesz zrobić, aby naprawić ten problem.

Nawyki żywieniowe

Jaka dieta może pomóc w walce z zaparciami?

Zaparcie - jeśli cię dopadnie, to robi z ciebie zakładnika. Tracisz swoją wolność i radość życia. Na szczęście są sposoby by się od niego uwolnić, i znaleźć w końcu ziemię obiecaną. Jednym z nich jest właściwa dieta.

Wiek

Zaparcia w podeszłym wieku: przyczyny, objawy, zapobieganie, ulga

Zaparcia są często zgłaszanymi objawami jelitowymi u osób starszych i mogą mieć znaczny wpływ na jakość życia¹.

Ciąża

Zaparcia w ciąży: przyczyny, objawy, zapobieganie i ulga

W czasie ciąży kobiece ciało musi znosić naprawdę wiele. Ten czas może przynieść wiele nowych odczuć, włączając w to pewne zaburzenia działania układu pokarmowego.

Menstruacja

Wskazówki

Zaparcia przed i w trakcie menstruacji

Zaparcia przed, a często nawet podczas miesiączki, mogą sprawić, że ten trudny dla niektórych kobiet czas, staje się jeszcze bardziej uciążliwy.

Podróże

home

Zaparcia w podróży: przyczyny, leczenie i zapobieganie

Zaparcie to częsty objaw, który występuje, kiedy podróżujesz, zmieniasz codzienne nawyki lub tylko zmieniasz swoją porę snu.

Wiek

Wskazówki

Zaparcia u dzieci: przyczyny, objawy, zapobieganie i możliwe rozwiązania

Zaparcia są powszechną przypadłością wśród niemowląt i dzieci. Ponieważ ich ciała dopiero się rozwijają, a także przechodzą przez kilka krytycznych okresów, które mogą wywoływać zaparcia: wprowadzenie stałego pokarmu, nauka korzystania z toalety i rozpoczęcie szkoły.

Naucz się odpuszczać

Zaparcia, stolec i wypróżnianie: co je łączy?

Kiedy chodzimy do toalety za często lub zbyt rzadko?

Stolec: Kiedy jest w normie?

Co powoduje nieprawidłowości w wypróżnianiu?

Schorzenia medyczne

Leki i suplementy diety

Styl życia i odżywianie

Wskazówki dla wygodniejszego wypróżniania

Zwiększ spożycie błonnika

Pij więcej wody

Zwiększ aktywność fizyczną

Zmiana postawy podczas korzystania z łazienki

Monitorowanie wypróżnień

Środki przeczyszczające

Przypisy:

Produkty Dulcobis & Dulcosoft®

Dulcobis® Tabletki

Dulcobis® Czopki

DulcoSoft® w płynie

Bądź na bieżąco

Produkty Dulcobis & Dulcosoft^®

Dulcobis^® Tabletki

Dulcobis^® Czopki

DulcoSoft^® w płynie