10 minut czytania
Zaparcia
Zaparcia mogą powodować znaczący dyskomfort i możesz nie chcieć o nich rozmawiać. Ale w rzeczywistości nie ma w tym nic wstydliwego. Szacuje się, że 15% ludności na całym świecie cierpi na zaparcia, a medycyna cały czas poszukuje nowych sposobów na to, by sobie z nimi lepiej radzić1.
Normalne wzorce wypróżnień są trudne do zdefiniowania. Częstotliwość wypróżnień u większości ludzi wynosi od jednego stolca co trzy dni do trzech stolców dziennie2 co stanowi dość szeroki zakres! Ogólnie uważa się, że jeśli chodzisz do toalety mniej niż trzy razy w tygodniu, to możesz uważać, że masz zaparcia, ale tak naprawdę ruchy jelitowe różnią się znacznie między poszczególnymi osobami, a także różna jest subiektywna percepcja tego, co jest "normalne".
Objawy zaparć obejmują bóle brzucha, wzdęcia, gazy, nudności, a nawet bóle głowy i zmęczenie2. Lekarze korzystają ze standaryzowanych kryteriów do diagnozowania wszystkich rodzajów chorób i stanów. By diagnozować zaparcia wykorzystuje się kryteria rzymskie IV-te. Aby lekarz zdiagnozował zaparcia, muszą być obecne dwa z sześciu objawów.
Te sześć objawów to1:
- napinanie się
- twarde stolce
- niepełne wypróżnienia
- konieczność ręcznego wspomagania wypróżnienia
- uczucie blokady
- mniej niż trzy wypróżnienia w tygodniu.
Co powoduje zaparcia?
Odnalezienie prawdziwej przyczyny zaparć nie zawsze jest łatwe. Istnieje wiele różnych czynników, które mogą prowadzić do blokady lub spowolnienia ruchów jelit.
Niektóre z nich to:
- niezrównoważona dieta
- brak błonnika
- odwodnienie
- siedzący tryb życia
- schorzenia medyczne
- głodówka
- stres
- skutki uboczne leków
Współczesne życie, wraz z jego rosnącym tempem, może zwiększać ryzyko przyjmowania tych niezdrowych nawyków, które z kolei negatywnie wpływają na nasz układ trawienny4. To prowadzi nas do ważnego pytania: czy zaparcia można kontrolować? Odpowiedź na to pytanie na szczęście brzmi: TAK. Przeanalizujmy kilka opcji.
Radzenie sobie z zaparciami
Oto kilka sposobów, na radzenie sobie z zaparciami:
- Ludzie powinni wiedzieć, że "normalne" ruchy jelit różnią się w zależności od osoby. Kluczem jest monitorowanie siebie i dostosowywanie tak swoich nawyków, by czuć się komfortowo.
- Ważne jest uświadomienie sobie, że zmiana stylu życia prawdopodobnie będzie konieczna. Znaczenie ma też monitorowanie postępów i ustanowienie rutyny wypróżnień.
- Jak pokazują badania, aktywność fizyczna również może pobudzić pracę jelit. Upewnij się więc, że występuje ona w Twoim życiu w wystarczającej ilości.
- Większość terapii przeciw zaparciom zaczyna się od zmiany diety. Zwiększ spożycie błonnika i pij wodę. To naprawdę dobry początek11.
Jeśli to nie przynosi ulgi, istnieją alternatywy, takie jak medyczne środki na zaparcia, które są bezpieczne, skuteczne i dają szybkie rezultaty5,
Jak zaparcia mogą powodować biegunkę?
Choć może to wydawać się sprzeczne, możliwe jest, że po zaparciach pojawi się biegunka. Jeśli cierpisz na zaparcia, a zaraz po tym doświadczasz biegunki, oto kilka możliwych przyczyn.
Ciężkie zaparcia mogą spowodować tzw. biegunkę przepełnieniową, ponieważ wewnętrzny zwieracz odbytu rozluźnia się, pozwalając na przechodzenie treści kałowych. Pacjenci często opisują swoje objawy jako biegunkę, ze względu na luźny stolec8. Biegunka przepełnieniowa, znana także jako biegunka paradoksalna, występuje, gdy kał wycieka wokół zatrzymanego stolca w jelicie. Jest to zazwyczaj związane z przewlekłymi zaparciami9.
Jak zapobiegać biegunce przepełnieniowej?
Kiedy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą w sprawie zaparć?
Po pierwsze, pamiętaj, że nie jesteś sam. Zaparcie to stan, który może dotknąć każdego i nie powinieneś czuć się zawstydzony, rozmawiając o tym z lekarzem lub farmaceutą. Istnieje kilka bezpiecznych i skutecznych protokołów radzenia sobie i z zaparciami.
Monitoruj swoje wypróżnienia pod kątem ewentualnych nietypowych zmian i podejdź do pielęgnacji swojego układu trawiennego aktywnie. Dzięki temu będziesz mógł korzystać z życia z większą energią i entuzjazmem.
Najczęściej zadawane pytania
Jeśli chodzi o zaparcia, bardzo często pojawiają się te same pytania.
-
Kobiety rzeczywiście cierpią na zaparcia częściej niż mężczyźni. Można to wyjaśnić obecnością estrogenów i progesteronu – hormonów, które bezpośrednio ingerują w przesuwanie się treści pokarmowych przez jelita. W związku z tym kobiety w czasie cyklu menstruacyjnego muszą zmierzyć się z częstszym występowaniem zaparć [7].
Innym powodem większej ilości zaparć u kobiet może być rola, jaką w opróżnianiu jelit pełni u nich dno miednicy.
-
Zaparcie jest jednym z najczęstszych przewlekłych zaburzeń żołądkowo-jelitowych u dorosłych.
Następujące osoby są w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia przewlekłych zaparć:
- Osoby starsze
- Kobiety
- Osoby odwodnione
- Osoby stosujące dietę ubogą w błonnik
- Osoby mało aktywne lub nieaktywne fizycznie,
- Osoby przykute do łóżka z powodu niepełnosprawności fizycznej, takiej jak uraz rdzenia kręgowego
- Osoby przyjmujące niektóre leki, w tym środki uspokajające, opioidowe leki przeciwbólowe, niektóre leki przeciwdepresyjne lub leki obniżające ciśnienie krwi
- Osoby cierpiące z powodu zaburzeń zdrowia psychicznego takich jak depresja czy zaburzenia odżywiania na tle nerwowym
- Kobiety w ciąży
-
Powikłaniami zaparć mogą być [11]:
- Żylaki odbytu (hemoroidy). Parcie w celu wypróżnienia się może powodować obrzęk żył w odbycie i wokół niego.
- Uszkodzenia skóry w odbycie (szczelina odbytu). Duży lub twardy stolec może powodować małe rany w odbycie.
- Stolec, którego nie można wydalić (zaklinowanie kału). Chroniczne zaparcia mogą powodować gromadzenie się utwardzonego stolca, który zalega w jelitach.
- Jelita wystające z odbytu (wypadanie odbytnicy). Parcie w celu wypróżnienia może powodować, że niewielka część odbytnicy rozciąga się i wypada z odbytu.
-
Wytyczne dotyczące leczenia i wyniki badań klinicznych wykazały, że te metody leczenia sprawdzają się w przypadku zaparć czynnościowych:
- Zmiana stylu życia. Zmiana stylu życia i diety poprzez zwiększenie ilości spożywanego błonnika mogą pomóc Ci przyspieszyć trawienie pokarmów w jelitach.
- Środki przeczyszczające, w tym osmotyczne środki przeczyszczające, takie jak laktuloza czy makrogole lub pobudzające środki przeczyszczające, takie jak senes i bisakodyl
- Probiotyki. Wykazano, że bifidobakterie i bakterie rodzaju lactobacillus zwiększają częstotliwość oddawania stolca u dorosłych i dzieci.
-
Są różne typy środków przeczyszczających – każdy działa trochę inaczej, aby ułatwić wypróżnienie.
Pobudzające środki przeczyszczające
Pobudzające środki przeczyszczające, w tym bisakodyl, czyli substancja czynna obecna w leku Dulcobis, mają podwójne działanie. Powodują transport wody i soli do jelit, co nawadnia stolec i ułatwia jego wydalanie. Dodatkowo pobudzają pracę mięśni jelit, powodując skurcze jelit. Te dwa efekty łącznie powodują przyspieszenie przejścia masy kałowej przez okrężnicę. W badaniach klinicznych zostało udowodnione, że jest to bardzo skuteczne i bezpieczne.
Środki rozluźniające stolec
To produkty, które pomagają zmiękczyć stwardniałe, suche i bolesne stolce. Działają poprzez rozluźnianie masy kałowej w jelicie, co sprawia, że może być łatwiej i bardziej komfortowo wydalona. Stosowane zgodnie z zaleceniami środki rozluźniające stolec to bezpieczny i łagodny sposób, aby zapewnić ruch w jelitach.
Czopki przeczyszczające
Czopki są zazwyczaj niezawodnym, szybko działającym sposobem dawkowania doodbytniczego stymulujących środków przeczyszczających. Czopki, które zawierają bisakodyl lub glicerynę, pomagają w usuwaniu stolca z organizmu poprzez zapewnienie nawilżenia i stymulacji. Stymulują mięśnie jelit, aby szybko pomóc w wypróżnieniu.
Suplementy błonnika
Suplementy błonnika zwiększają objętość stolca. Napęczniałe stolce są luźniejsze i łatwiejsze do wydalenia. Suplementy te są tradycyjnie uważane za leczenie pierwszego rzutu. Generalnie są uważane za bezpieczne, ale mogą nasilać wzdęcia, gazy i ból brzucha, a także wchodzić w niepożądane reakcje z innymi lekami.
Osmotyczne środki przeczyszczające
Osmotyczne lub solankowe środki przeczyszczające ułatwiają przejście masy kałowej przez jelito grube, poprzez zmniejszanie wchłaniania płynów jelitowych. Te środki przeczyszczające zawierają słabo wchłanialne substancje, które zatrzymują dodatkową wodę wewnątrz odbytnicy, tworzą gradient osmotyczny, aby doprowadzić wodę do jelita. To nawadnia masę kałową i sprawia, że łatwiej ją wydalić. Solankowe środki przeczyszczające mogą też zwiększać ilość ruchów jelit. Łatwiejsza wizyta w toalecie i bardziej regularne wypróżnienia? Same plusy.
Rozwiązania Dulcobis® i DulcoSoft®
Produkty Dulcobis & DulcoSoft pomagają Twojemu układowi trawiennemu działać, dzięki różnym dostępnym rozwiązaniom przynoszą: stopniową ulgę, nocną ulgę lub szybką ulgę.
-
Dulcobis® w tabletkach – produkt leczniczy
Dulcobis® jest lekiem przeczyszczającym, który działa już po 6-12 godzinach. Przyspiesza perystaltykę i zwiększa zawartość wody i elektrolitów w jelicie grubym, dzięki czemu ułatwia wypróżnianie. Tabletka, dzięki specjalnej otoczce, rozpuszcza się w większości dopiero w pożądanym miejscu działania.
Dulcobis® czopki – produkt leczniczy
Dulcobis® czopki 10 mg zawierają substancję czynną bisakodyl. Bisakodyl jest miejscowo działającą substancją o działaniu przeczyszczającym. Działając na jelito grube pobudza naturalny proces wypróżniania.
DulcoSoft® w płynie – wyrób medyczny
DulcoSoft® to produkt w formie płynu, który ułatwia wypróżnienia i przynosi łagodną ulgę w zaparciach. Głównym składnikiem DulcoSoftu® jest makrogol 4000, który łączy się z cząsteczkami wody, zwiększa jej zawartość w jelicie grubym, dzięki czemu zmiękcza zalegające masy kałowe w jelitach, poprawiając komfort wypróżnień.
Dodatkowo pomaga przywrócić prawidłowy cykl wypróżnień.
DulcoSoft® Junior – wyrób medyczny
DulcoSoft® Junior, produkt w formie płynu do rozpuszczenia w 150ml dowolnego napoju, ułatwia wypróżnienia i przynosi łagodną ulgę w zaparciach.
Głównym składnikiem DulcoSoft® Junior jest makrogol 4000, który łączy się z cząsteczkami wody, zwiększa jej zawartość w jelicie grubym, dzięki czemu zmiękcza zalegające masy kałowe w jelitach, poprawiając komfort wypróżnień.
-
DulcoSoft® w płynie – wyrób medyczny
DulcoSoft® to produkt w formie płynu, który ułatwia wypróżnienia i przynosi łagodną ulgę w zaparciach. Głównym składnikiem DulcoSoftu® jest makrogol 4000, który łączy się z cząsteczkami wody, zwiększa jej zawartość w jelicie grubym, dzięki czemu zmiękcza zalegające masy kałowe w jelitach, poprawiając komfort wypróżnień.
Dodatkowo pomaga przywrócić prawidłowy cykl wypróżnień.
DulcoSoft® Junior – wyrób medyczny
DulcoSoft® Junior, produkt w formie płynu do rozpuszczenia w 150ml dowolnego napoju, ułatwia wypróżnienia i przynosi łagodną ulgę w zaparciach.
Głównym składnikiem DulcoSoft® Junior jest makrogol 4000, który łączy się z cząsteczkami wody, zwiększa jej zawartość w jelicie grubym, dzięki czemu zmiękcza zalegające masy kałowe w jelitach, poprawiając komfort wypróżnień.
-
Dulcobis® w tabletkach – produkt leczniczy
Dulcobis® jest lekiem przeczyszczającym, który działa już po 6-12 godzinach. Przyspiesza perystaltykę i zwiększa zawartość wody i elektrolitów w jelicie grubym, dzięki czemu ułatwia wypróżnianie. Tabletka, dzięki specjalnej otoczce, rozpuszcza się w większości dopiero w pożądanym miejscu działania.
-
Dulcobis® czopki – produkt leczniczy
Dulcobis® czopki 10 mg zawierają substancję czynną bisakodyl. Bisakodyl jest miejscowo działającą substancją o działaniu przeczyszczającym. Działając na jelito grube pobudza naturalny proces wypróżniania.
Dowiedz się więcej o sporadycznych zaparciach
Tu znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania na ten temat. Dajemy wskazówki, jak pozbyć się zaparcia i jak utrzymać prawidłowy stan.
Czym jest zaparcie?
Sporadyczne zaparcia mogą przydarzyć się każdemu. Ponieważ wiemy, jak frustrujący i stresujący może być to czas, możemy pomóc rozpoznać przyczyny zaparcia i pokazać, jak mu zapobiegać.
Jak radzić sobie ze sporadycznymi zaparciami w przypadku osób dorosłych?
Zaparcie charakteryzuje się niekomfortowymi i rzadkimi wypróżnieniami. Jakiekolwiek nie byłyby to objawy i dolegliwości, to jest to bardzo niekomfortowe i irytujące, kiedy trudno jest się wypróżnić
Dlaczego zaparcie powoduje wzdęcia
Dla 30% dorosłych osób, wzdęcie jest przypadłością powracającą. Wszyscy doświadczyliśmy kiedyś tego uczucia gdy brzuch przemienia się w balon, który chciałoby się przekłuć i uwolnić cały ten gaz, a jeśli nie, to czujemy się jak smok Wawelski po wypiciu wody z Wisły – pełni i wydaje nam się, że zaraz pękniemy. To właśnie to uczucie pełności lub ciśnienia w brzuchu nazywane jest wzdęciem. Jest to powszechny objaw wielu dolegliwości trawiennych, w tym zaparcia. W rzeczywistości zaparcie i wzdęcia idą ze sobą w parze.
Zaparcia przed i podczas miesiączki
Zaparcia przed, a często nawet podczas miesiączki, mogą sprawić, że ten trudny dla niektórych kobiet czas, staje się jeszcze bardziej uciążliwy. I nawet jeśli wmawasz sobie, że Masz tę moc i podołasz wszystkiemu, to warto w tym okresie jednak trochę bardziej o siebie zadbać3.
Masz zaparcie? Nie załamuj się!
Zaparcie - jeśli cię dopadnie, to robi z ciebie zakładnika. Tracisz swoją wolność i radość życia. Na szczęście są sposoby by się od niego uwolnić, i znaleźć w końcu ziemię obiecaną. Jednym z nich jest właściwa dieta.
Jak radzić sobie z zaparciami w czasie ciąży?
Zaparcie często pojawia się w ciąży, jego objawami mogą być rzadkie wypróżnianie, twarde i suche stolce lub nadmierne parcie na stolec. W większości przypadków pacjentkom pomagają środki dietetyczne lub środki przeczyszczające.
Jak radzić sobie z zaparciami u dzieci?
Zaparcie to częsty problemu u dzieci. Zwykle nie jest to jednak powód do niepokoju.
1. Rao, S.S. (2022). Approach to the patient with constipation. In Yamada's Textbook of Gastroenterology (eds T.C. Wang, M. Camilleri, B. Lebwohl, A.S. Lok, W.J. Sandborn, K.K. Wang and G.D. Wu). https://doi.org/10.1002/9781119600206.ch36
2. Poitras, P., Bouin, M., Faure, C., Dapoigny, M. (2022). Constipation. In: Poitras, P., Bilodeau, M., Bouin, M., Ghia, JE. (eds) The Digestive System: From Basic
Sciences to Clinical Practice. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-98381-9_15
3. Rao, Satish S.C. MD, PhD1; Lacy, Brian E. MD, PhD2; Emmanuel, Anton MD3; Müller-Lissner, Stefan MD4; Pohl, Daniel MD5; Quigley, Eamonn M.M. MD6; Whorwell, Peter MD, PhD7. Recognizing and Defining Occasional Constipation: Expert Consensus Recommendations. The American Journal of Gastroenterology: November 2022 - Volume 117 - Issue 11 - p 1753-1758 doi: 10.14309/ajg.0000000000001945
4. Camilleri, M., Ford, A., Mawe, G. et al. Chronic constipation. Nat Rev Dis Primers 3, 17095 (2017). https://doi.org/10.1038/nrdp.2017.95
5. Portalatin M, Winstead N. Medical management of constipation. Clin Colon Rectal Surg. 2012 Mar;25(1):12-9. doi: 10.1055/s-0032-1301754. PMID: 23449608; PMCID: PMC3348737.
6. Poitras, P. (2022). Diarrhea. In: Poitras, P., Bilodeau, M., Bouin, M., Ghia, JE. (eds) The Digestive System: From Basic Sciences to Clinical Practice. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-98381-9_13
7. Ochoa, B. and Surawicz, C.M. (2012) Diarrheal Diseases – acute and chronic, American College of Gastroenterology. American College of Gastroenterology. Available at: https://gi.org/topics/diarrhea-acute-and-chronic/ (Accessed: December 6, 2022).
8. Hecht, G.A. and Trieu, J.A. (2022). Approach to the patient with diarrhea. In Yamada's Textbook of Gastroenterology (eds T.C. Wang, M. Camilleri, B. Lebwohl, A.S. Lok, W.J. Sandborn, K.K. Wang and G.D. Wu). https://doi.org/10.1002/9781119600206.ch35
9. Van, Jeremy DO; Abraham, Rana MS, MD. 1550 Overflow Diarrhea in the Setting of Urinary Retention. The American Journal of Gastroenterology: October 2019 - Volume 114 - Issue - p S860-S861 doi:
10. 14309/01.ajg.0000595728.24592.62 10. Woods TA. Diarrhea. In: Walker HK, Hall WD, Hurst JW, editors. Clinical Methods: The History, Physical, and Laboratory Examinations. 3rd edition. Boston: Butterworths; 1990. Chapter 88. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK414/
11. Kim, D.W. and Seres, D.S. (2022). Nutrition Support. In Yamada's Textbook of Gastroenterology (eds T.C. Wang, M. Camilleri, B. Lebwohl, A.S. Lok, W.J. Sandborn, K.K. Wang and G.D. Wu). https://doi.org/10.1002/9781119600206.ch23
12. D’Aoust, L., Poitras, P. (2022). Diets and Digestive Diseases. In: Poitras, P., Bilodeau, M., Bouin, M., Ghia, JE. (eds) The Digestive System: From Basic Sciences to Clinical Practice. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-98381-9_29
13. Kim YS, Song BK, Oh JS, Woo SS. Aerobic exercise improves gastrointestinal motility in psychiatric inpatients. World J Gastroenterol. 2014 Aug 14;20(30):10577-84. doi: 10.3748/wjg.v20.i30.10577. PMID: 25132778; PMCID: PMC4130869.
14. Araghizadeh F. Fecal impaction. Clin Colon Rectal Surg. 2005 May;18(2):116-9. doi: 10.1055/s-2005-870893. PMID: 20011351; PMCID: PMC2780143.
MAT-PL-2302588-1.0-10.2023